Η πειραματική ψυχολογία καθόρισε τον ρόλο τόσο του άνδρα όσο και της γυναίκας στο "παιχνίδι" ή μάλλον στην μάχη του έρωτα.
Τα σχετικά πορίσματα βασίζονται στην διατυπωθείσα αρχή ότι ο άνδρας φθείρεται, σπαταλάται και συνεπώς κουράζεται στον έρωτα πολύ περισσότερο και πολύ πιο γρήγορα από την γυναίκα, η οποία κρατάει τις δυνάμεις της, αλλά όχι αναλλοίωτες, όμως ασύγκριτα ακμαιότερες από εκείνες του άνδρα.
Οι ψυχολόγοι του πειραματικού εργαστηρίου έχουν διαπιστώσει ένα θαύμα της φύσης. Εκείνο που καθορίζει την όλη στάση του άνδρα στον έρωτα είναι ο γονιμοποιός του ρόλος! Φυσικά, δεν έχει σημασία το εάν και κατά πόσο ένα ερωτευμένο ζευγάρι έχει συναίσθηση της ερωτικής του αποστολής, και αποβλέπει στην τεκνοποίηση. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι, εκούσια ή ακούσια, οι ερωτευμένοι αποτελούν ζωντανούς οργανισμούς στα χέρια της φύσης που αποβλέπει στην πάση θυσία διαιώνιση του είδους.
Εφόσον στις βουλές της φύσης ο άνδρας έχει ρόλο καθορισμένο, προφανώς έχει καθορισμένα και τα γνωρίσματα της στάσης του. Αυτά είναι η ορμητικότητα, η μεγάλη τάση για κορεσμό του ερωτικού πάθους, η ενεργή συμμετοχή στις ερωτικές σχέσεις και κατά συνέπεια η επερχόμενη φθορά του οργανισμού, η εξάντληση των δυνάμεων, η απότομη παύση της ορμής, η καταπράυνση του πάθους και τέλος η αναζήτηση άλλου θηλυκού. Ο άνδρας μέχρι αυτό το σημείο έφερε εις πέρας τον φυσικό και φυσιολογικό του ρόλο. έτσι, θα αναμείνει σε πλήρη απραξία το αποτέλεσμα της τεκνοποίησης στην οποία αποβλέπει η φύση.
Εντελώς αντίστροφο ρόλο έχει να παίξει η γυναίκα. Αυτός, αρχικά, είναι απόλυτα παθητικός. Και μόνο μετά την γονιμοποίηση η γυναίκα αναλαμβάνει τον ενεργότερο ρόλο. Σπλάχνα από τα γονιμοποιημένα σπλάχνα της, σάρκα από της σάρκες της, το νέο πλάσμα που πρόκειται να φέρει στον κόσμο θα το διαπλάσει η ίδια μέσα στο σώμα της, μέχρι την ώρα της γέννας. Θα το θρέψει με την τροφή της, θα του δώσει το αίμα της, θα το εμψυχώσει με την ζωή της. Θα υποφέρει τις οδύνες της μητρότητας, το βάρος της κύησης, τον ανέκφραστο πόνο του τοκετού. Θα ρισκάρει την ζωή της για να φέρει στον κόσμο μια νέα ζωή. Στο μεταξύ μια πλήρης αναστάτωση ανατρέπει τις λειτουργίες του οργανισμού της. Ακόμη και μετά την γέννηση, η γυναίκα είναι η τροφοδότρια του βρέφους, το οποίο θα θηλάσει με το γάλα της.
Άσχετα από την κοινωνική συμβολή του άνδρα ή του τι υπαγορεύει η συνείδησή του ως προς το μητρικό "μαρτύριο", ουσιαστικά παραμένει άπραγος, όπως άλλωστε συμβαίνει και στο υπόλοιπο ζωικό βασίλειο. Αντίστροφα από την αρχική ορμητική του στάση, τώρα, εάν σιγήσει η συνείδηση, είναι εντελώς αμέτοχος μπροστά σε αυτή την κοσμογονία που συντελείται στα σπλάχνα της γυναίκας.
Αυτή λοιπόν είναι η αντιστροφή των όρων, αντιστροφή που μοιάζει φαινομενικά ανισομερής και "άδικη", τελικά όμως βαθύτατα δίκαιη, καθώς απέναντι στην φύση ο καθένας έχει να παίξει και παίζει τον ρόλο του.
Έτσι λοιπόν εξηγούνται με μεγαλύτερη σαφήνεια τα πράγματα και κατανοείται ευκολότερα τόσο η στάση του άνδρα απέναντι στην γυναίκα, όσο και η στάση της γυναίκας προς τον άνδρα μετά τον κορεσμό του ερωτικού πάθους. Όπως λοιπόν συνηθίζεται να λέγεται, ο άνδρας χόρτασε, αποτραβιέται και λησμονεί το αίσθημά του. Το αντίστροφο συμβαίνει με την γυναίκα. αλλά πολύ πριν φτάσουμε στο μοιραίο και αναπότρεπτο αυτό κατάντημα το γυναικείο ένστικτο ειδοποιεί την γυναίκα. Έτσι λοιπόν, ασχέτων μορφωτικού επιπέδου, πολιτιστικής κουλτούρας, κοινωνικής τάξης ή φυλής, η γυναίκα γνωρίζει ότι δεν πρέπει να δίνεται αμέσως, και όταν το κάνει, να μην δίνεται εξ ολοκλήρου. Όπως ο άνδρας, έτσι κι αυτή έχει τις προτιμήσεις της την στιγμή που θα διαλέξει το ιδανικό ταίρι. Με την διαφορά ότι, λόγω του αρχικού του ρόλου, ο άνδρας από ένστικτο εκδηλώνεται πρώτος και ορμά προς την γυναίκα, ενώ αντίθετα η γυναίκα ξεκινάει να παίζει τον παθητικό της ρόλο αναμένοντας τις πρώτες ερωτικές εκδηλώσεις του άνδρα.
Αλλά ας μην νομίσουμε ότι η φύση εγκαταλείπει ανεφοδίαστη την γυναίκα στο πρώτο αυτό στάδιο του παθητικού της ρόλου. Κατά βάθος ο πραγματικός εκλογέας είναι η γυναίκα. Έχει αφενός μύριους τρόπους και αμέτρητα μέσα να απωθήσει έναν πεισματάρη άνδρα ή έναν ανεπιθύμητο ενδεχομένως έρωτα. Ουδεμία υλική βία είναι δυνατόν να κάνει αρνούμενη γυναίκα να παραδοθεί πλήρως. Αντίστροφα, έχει η γυναίκα φυσικά χαρίσματα αλλά και επίκτητα, εύκολα και ραγδαία αναπτυσσόμενα, ώστε να προσελκύσει τον άνδρα που τελικά η ίδια θα επιλέξει. Και είναι πολύ δύσκολη, ασύγκριτα πιο εκλεκτική από τον άνδρα. Μορφωμένη ή όχι, έχοντας ή μη κατά νου την τεκνοποίηση, έχει οπωσδήποτε υπόψιν της, άσχετα με τους κοινωνικούς θεσμούς, η ερωτική συνεύρεση με τον άνδρα που επέλεξε δεν θα είναι για την ίδια μια απλή περιπέτεια όπως συμβαίνει με τον άνδρα. Γνωρίζει από το ένστικτο ότι για εκείνη, η ικανοποίηση του ερωτικού πάθους θα αποτελέσει ολόκληρο δράμα, και για τον λόγο αυτό συνήθως η γυναίκα δεν είναι διόλου τυχοδιώκτης στον έρωτα, όπως συμβαίνει με τον άνδρα. Και δεν είναι μόνο προικισμένη με το χάρισμα της διορατικότητας, το οποίο σπανίως λείπει ή σφάλει, αλλά και με πολλά εφόδια όπως το να συγκρατήσει όσο το δυνατόν περισσότερο τον άνδρα που αγαπάει αμέσως μόλις κορεστεί το δικό του πάθος και αρχίσει να θέλει να την εγκαταλείψει...
(Το κείμενο αυτό γράφτηκε πριν από 82 χρόνια και δημοσιεύτηκε σε έντυπα της εποχής)
